การบริโภค แบ่งออกเป็น 2 เรื่อง ดังนี้
1.พฤติกรรมการบริโภค
ความหมายและความสำคัญของการบริโภค การบริโภค คือ รายจ่ายของครัวเรือนที่ใช้ซื้อสินค้าอุปโภคบริโภค มี 3 ประเภท คือ
- การบริโภคสินค้าที่มีอายุการใช้งานนานหรือสินค้าคงทน
- การบริโภคสินค้าที่มีอายุการใช้งานไม่นานหรือสินค้าไม่คงทน
- การบริโภคบริการ
หลักการบริโภคที่ดี ควรคำนึงถึง
- ประหยัด
- ประโยชน์
- คุณภาพและราคา
- ปลอดภัย
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการบริโภค ได้แก่
- รายได้ของผู้บริโภค
- ราคาของสินค้าและบริการ
- รสนิยมของผู้บริโภค
- สังคมและสิ่งแวดล้อม
- ฤดูกาล
- การคาดคะเนเกี่ยวกับราคา
ค่านิยมและพฤติกรรมการบริโภคของคนในสังคมปัจจุบัน ได้แก่
- ค่านิยมการทำบุญ
- คนไทยมีนิสัยใจกว้าง
- ค่านิยมกตัญญูต่อบุพการีหรือผู้มีพระคุณ
- ค่านิยมต่อการดำรงชีวิตเรียบง่ายและประหยัด
- ค่านิยมการมีสุขภาพที่ดี
- ค่านิยมบริโภคนิยม
- ค่านิยมฟุ้งเฟ้อฟุ่มเฟือย
- ค่านิยมเลียนแบบต่างประเทศ
2.ทรัพย์สินทางปัญญา
ความหมายและความสำคัญของทรัพย์สินทางปัญญา
- เป็นผลที่เกิดจากการคิดค้นโดยสมองของมนุษย์
- องค์การทรัพย์สินทางปัญญาแห่งโลก ให้คุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา เพราะสินค้าที่มีเครื่องหมายการค้าหรือสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์มักจะเป็นสินค้าที่มีชื่อเสียงดีและมีมูลค่าสูง
ประเภทของทรัพย์สินทางปัญญา มี 2 ประเภท ได้แก่
- ลิขสิทธิ์ คือ ความคิดสร้างสรรค์ในสาขาวรรณกรรม ดนตรีกรรม ศิลปกรรม งานภาพยนตร์ งานที่เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์
- ทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม คือ ความคิดสร้างสรรค์เกี่ยวกับสินค้าอุตสาหกรรม การประดิษฐ์ หรือการออกแบบแก้ไขผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม
กฎหมายที่เกี่ยวกับการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา ในไทยมี 7 ฉบับ ดังนี้
พระราชบัญญัติสิทธิบัตร สิทธิบัตรมี 2 ประเภท
- สิทธิบัตรการประดิษฐ์ คือ หนังสือสำคัญที่ออกให้เพื่อคุ้มครองการคิดค้นเพื่อเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่หรือทำให้กรรมวิธีดีขึ้น
- สิทธิบัตรออกแบบผลิตภัณฑ์ คือ หนังสือสำคัญที่ออกให้เพื่อคุ้มครองรูปร่างของผลิตภัณฑ์หรือองค์ประกอบของลวดลายหรือสีของผลิตภัณฑ์
พระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า ลักษณะเครื่องหมาย 4 ประเภท ได้แก่ -เครื่องหมายการค้าคือเครื่องหมายที่ใช้กับสินค้าแสดงให้เห็นว่าต่างจากสินค้าของผู้อื่น
- เครื่องหมายบริการ คือ เครื่องหมายที่ใช้กับบริการแสดงให้เห็นว่าต่างจากบริการของผู้อื่น
- เครื่องหมายรับรอง คือ เครื่องหมายที่มีเจ้าของให้ผู้อื่นใช้เครื่องหมายของตนเองเพื่อรับรองคุณภาพ
- เครื่องหมายร่วม คือ เครื่องหมายการค้าหรือบริการที่ใช้โดยบริษัทหรือวิสาหกิจ
พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ ให้ประโยชน์ในการคุ้มครองแก่เจ้าของลิขสิทธิ์ในการทำซ้ำหรือดัดแปลง เผยแพร่ต่อสาธารณชน
พระราชบัญญัติคุ้มครองแบบผังภูมิของวงจรรวม แบบผังภูมิมี 2 ประเภท ได้แก่
- แบบผังภูมิที่สร้างขึ้นเอง
- แบบผังภูมิที่สร้างขึ้นใหม่
กำหนดให้ผู้ออกแบบผังภูมิของวงจรรวมเป็นผู้ทรงสิทธิบัตรในแบบผังภูมิแต่เพียงผู้เดียว 10 ปี มีสิทธิทำซ้ำ นำมาในราชอาณาจักร ขาย หรือเพื่อประโยชน์เชิงพาณิชย์ หรืออนุญาต โอนสิทธิให้ผู้อื่นใช้สิทธิตน
พระราชบัญญัติความลับทางการค้า ได้ส่งเสริมการประกอบธุรกิจให้เป็นไปอย่างเสรีและป้องกันมิให้เกิดการกระทำอันไม่เป็นธรรมในการประกอบธุรกิจ
พระราชบัญญัติสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ป้องกันมิให้ประชาชนสับสนหรือหลงผิดแหล่งภูมิศาสตร์ของสินค้า
**พระราชบัญญัติการผลิตผลิตภัณฑ์ซีดี ** เป็นสิ่งที่กำกับให้ผู้ประกอบธุรกิจดำเนินการผลิตสินค้าที่ถูกกฎหมาย และป้องกันการละเมิดลิขสิทธิ์
การละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา คือ การกระทำซ้ำ ดัดแปลง ขาย ให้เช่า คัดลอก เลียนแบบ แจกจ่ายในลักษณะที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าของลิขสิทธิ์ โดยไม่ได้รับการอนุญาตจากเจ้าของลิขสิทธิ์
ลักษณะการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา เป็นขบวนการอาชญากรรมทั้งที่เป็นคนไทยและคนต่างชาติ โดยจัดตั้งโรงงานผลิตซีดีละเมิดลิขสิทธิ์
รูปแบบและแนวโน้มการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา มีดังนี้
- การใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ ทำได้ง่ายและต้นทุนต่ำ
- การใช้เครือข่ายอินเทอร์เน็ต โหลดภาพยนตร์ได้ง่าย ทำได้ทุกที่
วิธีการซื้อขายสินค้าที่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา ผู้ขายสินค้าละเมิดลิขสิทธิ์มีวิธีการซื้อขายสินค้า
ผลของการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา
- การได้รับสินค้าปลอม
- การขาดผู้สร้างสรรค์ผลงาน
- การขาดรายได้ของรัฐ
- การใช้เงินที่ได้ไปกระทำความผิดอื่น
- การลงทุนไม่ต่อเนื่อง
- การกีดกันทางการค้า
แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช
